Βιβλία Γονείς & Παιδιά

Η βαθύτερη σημασία του να διαβάζεις βιβλία

Πρώτη δημοσίευση Ιανουάριος 2022

Γιατί είναι τόσο σημαντικό να διαβάζεις;

Θα συμφωνήσουν όλοι ή τουλάχιστον οι περισσότεροι ότι θα προτιμούσαν να βλέπουν τα παιδιά τους να διαβάζουν ένα βιβλίο από το να βλέπουν τηλεόραση. Τι όμως κάνει πιο θετική την πρώτη από τις δύο εμπειρίες; Έχουν γραφτεί αρκετά άρθρα για τις θετικές επιπτώσεις που έχει η ανάγνωση βιβλίων και οι περισσότερες είναι προφανείς, δεν επιδέχονται ιδιαίτερης ανάλυσης. Για αυτό που δεν υπάρχει εκτενής αρθρογραφία -και είναι ίσως παράξενο- είναι οι αρνητικές συνέπειες του να μην διαβάζει κανείς. Άλλωστε βάσει ερευνών γίνεται σαφές ότι οι άνθρωποι έχουμε την τάση να επηρεαζόμαστε σε μεγαλύτερο βαθμό από άσχημα γεγονότα παρά από θετικά. Ορμώμενος από το εγγενές μας γνώρισμα θα αναφέρω την προσωπική μου άποψη για αυτά που στερούμε από τα παιδιά μας αν δεν τα εντάξουμε στο μαγικό κόσμο του διαβάσματος.

Η σημασία του χρόνου

Περιττό να μιλήσει κανείς για τη σημασία του χρόνου. Είναι φανερό όμως ότι ελάχιστοι καταφέρνουν να τον εκμεταλλευτούν στο έπακρο. Και οι περισσότεροι απλά καταλήγουμε να τον σπαταλάμε απλόχερα λες και μας περισσεύει. Ο χρόνος που δε μου φάνηκε ποτέ χαμένος είναι αυτός που πέρασε παρέα με ένα βιβλίο. Αν ένα παιδί αντιληφθεί ότι έχει και αυτή την επιλογή και ότι η τηλεόραση ή το playstation δεν είναι η μόνη διέξοδος όταν βαριέται, αυτόματα έχει μια εναλλακτική, έναν καινούριο κόσμο να διοχετεύσει την ενεργητικότητα του. Γιατί πραγματικά το ταξίδι στις σελίδες ενός βιβλίου χρειάζεται ενέργεια όσο στατικό κι αν φαίνεται. Όταν στερήσεις από το παιδί αυτή την ευκαιρία, αν δεν του μάθεις πόσα έχει να κερδίσει από αυτό είναι σα να του κλέβεις το χρόνο του. Σαν να το σπρώχνεις εσύ ο ίδιος να καθήσει μπροστά στην οθόνη και να παρακολουθεί βουβό ότι θέλει να σερβίρει ο κάθε τυχάρπαστος. Δυστυχώς η ποιότητα στην τηλεόραση έχει λείψει, όχι ότι όλα τα βιβλία είναι “καλά”, απλά μιλάμε για διαφορετικό επίπεδο ποιότητας. Αυτό είναι όμως από μόνο του μια διαφορετική συζήτηση.

Τα αναρίθμητα οφέλη

Θα μπορούσε κανείς ανεμπόδιστα να απαριθμήσει τα οφέλη του διαβάσματος στην ανάπτυξη της αντίληψης, της μνήμης, της φαντασίας, της ικανότητας γραφής και να αιτιολογήσει έπειτα ότι αυτός που δεν φροντίζει τον εαυτό του με τον τρόπο αυτό, του στερεί αυτόματα όλα αυτά τα οφέλη. Υπάρχει όμως κάτι ακόμα πιο δυνατό. Αρκεί να δεις το παιδί σου να διαβάζει με αφοσίωση ένα βιβλίο, να ξυπνά το πρωί και να το πιάνει με λαχτάρα στα χέρια του, να συζητά μαζί σου την εξέλιξη της ιστορίας εντυπωσιασμένο από τα γεγονότα για να καταλάβεις πόσο ισχυρά θεμέλια μπορεί να αναπτύξει από την δράση αυτή.

Ο νέος ο οποίος δεν έχει μελετήσει την ιστορία και τα επιτεύγματα, αλλά και τα λάθη των προηγούμενων γενεών ξεκινά τη ζωή του με μειονέκτημα, έναντι αυτών που φρόντισαν να μορφωθούν σωστά. Ζούμε σε ένα πολύπλοκο κόσμο με ερεθίσματα και πληροφορίες να μας πολιορκούν από όλες τις πλευρές. Είναι πολύ δύσκολο για έναν ενήλικα, πόσο μάλλον για ένα παιδί, να κατανοήσει και να φιλτράρει τον καταιγισμό των ειδήσεων που δέχεται και να αναπτύξει την δική του άποψη για όσα συμβαίνουν γύρω του. Ο μοναδικός τρόπος για να απεμπλακεί κανείς από αυτή την πανδαισία είναι να έχει χτίσει νωρίτερα τον δικό του μηχανισμό επεξεργασίας της πληροφορίας. Για να το κάνει αυτό θα πρέπει να έχει διαβάσει κανείς πολύ.

Τι μπορεί να κάνει κανείς

Με ποιό τρόπο όμως θα βοηθήσεις το παιδί σου να αγαπήσει το διάβασμα; Και δεν αναφερόμαστε στο σχολικό διάβασμα.Φυσικά μπορεί ένα παιδί να έχει την κλίση αυτή χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια. Ταυτόχρονα όμως να αγνοεί τη χαρά που μπορεί να του προσφέρει το διάβασμα ως διασκέδαση. Κι αυτό για τον απλό λόγο ότι δεν δέχεται τα κατάλληλα ερεθίσματα. Με αποτέλεσμα να οδηγείται στην πιο εύκολα προσβάσιμη, στην εύκολη διασκέδαση της τηλεόρασης και των video games.

Ο πιο ορθός θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς δρόμος είναι δια του παραδείγματος και μέσω της δημιουργίας των κατάλληλων συνθηκών. Ένα παιδί που βλέπει τους γονείς του παρέα με ένα βιβλίο, θα το θεωρήσει σαν κάτι φυσιολογικό. Ειδικά αν λάβει υπόψη του κανείς τον ελάχιστο χρόνο που έχει ένας εργαζόμενος γονιός. Μόνο του το γεγονός ότι αφιερώνεις τον ελεύθερο χρόνο σου για να διαβάσεις ένα βιβλίο, του δίνει αυτόματα ιδιαίτερη σημασία. Αν εξυψώσεις μια δραστηριότητα σε ένα τέτοιο βαθμό δεν χρειάζεται να πεις πολλά, ούτε να ασκήσεις πίεση. Μια ενδιαφέρουσα ιδέα είναι και η “ώρα του βιβλίου”. Χρόνος κοινός για την οικογένεια αφιερωμένος στην ανάγνωση βιβλίων. Δοκιμάστε το!

Παιδέψου Jan 16, 2024